Layer 2, blockchain teknolojisinde ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmek için tasarlanmış bir çözümdür. Layer 2, blok zinciri üzerinde işlem yapmak yerine, blok zincirine düzenli aralıklarla birleştirilen yan zincirlerde işlem yapar. Bu yan zincirler, ana blok zincirinin yükünü azaltır ve daha hızlı ve düşük ücretli işlemler yapılmasını sağlar.
Layer 2, blok zincirinin ana omurgası üzerinde çalışır ve genellikle akıllı sözleşmeler veya ödeme kanalları gibi farklı uygulamaları destekleyebilir. Örneğin, bir ödeme kanalı oluşturarak, iki kullanıcı arasındaki işlemlerin doğrudan yan zincir üzerinde gerçekleştirilmesi ve yalnızca son işlemin blok zincirine gönderilmesi mümkün olabilir. Bu sayede, işlem ücretleri ve zamanı azaltılarak ölçeklenebilirlik arttırılır.
Nasıl Çalışır?
Katman 2, benzer güvenlik ve merkeziyetsizliğe sahip olmasını sağlamak amacıyla düzenli olarak Ethereum ile iletişim kurar. Katman 1 protokolünde (Ethereum) herhangi bir değişiklik gerekliliği olmaz. Bu, katman 1’in güvenliğini, veri kullanılabilirliğini ve merkeziyetsizliğini yönetmesine izin verirken, katman 2’nin ölçeklendirmeyi yapmasına da olanak tanır. Katman 2’ler, işlem yükünü katman 1’den alır ve sonlandırılmış kanıtları katman 1’e geri gönderir. Bu işlem yükünü katman 1’den kaldırarak, temel katman daha az sıkışıklık yaşar ve her şey daha ölçeklenebilir hale gelir.
Layer 2 teknolojilerinin birçok farklı türü vardır. Bunlar arasında state channels, plasma ve rollups gibi teknolojiler yer alır. State channels, özellikle mikro işlemler için uygundur ve iki kullanıcı arasındaki işlemlerin hızlandırılmasını sağlar. Plasma, daha karmaşık işlemler için tasarlanmıştır ve birkaç farklı yan zincir oluşturulmasına izin verir. Rollups, işlemlerin bir ana zincirdeki tek bir akıllı sözleşme tarafından doğrulanmasını sağlar ve bu şekilde işlemler daha hızlı ve daha ucuz bir şekilde gerçekleştirilir. Biraz daha detaylandıracak olursak:
State Channels: Bu teknoloji, blockchain tabanlı bir sistemde bir grup kullanıcının arasında gerçekleşen işlemleri kapsar. Bu işlemler, blockchain ağına yazılmadan önce, kullanıcılar arasında doğrudan gerçekleştirilir. Bu, işlem sürelerini ve ücretlerini azaltır ve ölçeklenebilirliği artırır.
Plasma: Plasma, bir blockchain ağının ikinci bir katmanına inşa edilmiş bir protokoldür. Bu katman, ana blockchain ağının üzerine kurulmuştur ve daha az güvenlik gerektiren işlemleri işlemek için kullanılır. Bu, ana blockchain ağındaki işlem yükünü azaltır ve işlem ücretlerini düşürür.
Sidechains: Bu teknoloji, ana blockchain ağından bağımsız bir blockchain ağı oluşturarak, işlemleri sidechain ağı üzerinde gerçekleştirir. Bu, ana blockchain ağındaki işlem yükünü azaltır ve işlem sürelerini hızlandırır.
Layer 2 teknolojilerinin avantajları arasında işlemlerin hızlandırılması, maliyetlerin düşürülmesi ve platformların ölçeklenebilirliğinin artırılması yer alır. Ancak, bu teknolojilerin kullanımı da bazı riskleri taşır. Özellikle, yan zincirlerdeki işlemlerin blok zincirinin güvenliği açısından doğru bir şekilde doğrulanması gereklidir. Ayrıca, yan zincirlerin merkeziyetleştirilmesi, güvenliği tehlikeye atabilir.
